Cây ngưu tất có tên gọi khác là cây cỏ xước, hoài ngưu tất. Tên khoa học Achyranthes bidentata Blume. Thuộc họ Giền Amaranthaceae. Khi khai thác và sử dụng thảo dược ngưu tất cần lưu ý rễ ngưu tất to, dài, dẻo là loại tốt. Loại có thân và rễ màu hồng gọi là hồng thảo căn.
Vị thuốc ngưu tất chống viêm, giảm cholessterol, hạ huyết áp, giảm đau.
Rễ hình trụ, dài 20 – 30 cm, đường kính 0,5 – 1,0 cm. Đầu trên mang vết tích của gốc thân, đầu dưới thuôn nhỏ. Mặt ngoài màu vàng nâu, có nhiều nếp nhăn dọc nhỏ và vết tích của rễ con.
Cây ngưu tất là loại cây thân thảo, mọc dại
Theo nghiên cứu của y học hiện đại, trong rễ ngưu tất có saponin, chất nhầy và một số muối của kali. Chế phẩm từ ngưu tất có tác dụng chống viêm, giảm cholessterol trong máu, hạ huyết áp, giảm đau. Cao ngưu tất có tác dụng cải thiện tốt với bệnh nhân xơ vỡ động mạch…
Theo Đông y, ngưu tất tính bình, vào 2 kinh can và thận. Ngưu tất dùng sống: rửa sạch, để ráo nước thái mỏng 1-2mm sấy khô, có tác dụng tán ứ, hoạt huyết, lợi thấp, chữa tiểu tiện sẻn, cổ họng sưng đau, chấn thương, ứ máu bầm tím, khó đẻ. Ngưu tất dùng chín: tẩm rượu hoặc tẩm muối tùy từng trường hợp, sấy khô, có tác dụng bổ can, ích khí, cường gân cốt, chữa tê thấp, đau mình mẩy, đau lưng, chân tay co quắp.
Cây ngưu tất có thể sử dụng chữa đau răng, đau nhức xương khớp, đau lưng,…
Với những công dụng quý của thảo dược Ngưu Tất, thừa hưởng từ kết quả nghiên cứu và đánh giá khắt khe của Viện Ứng dụng Công nghệ VIPTAM. Công thức độc đáo của sản phẩm dựa trên các bài thuốc đông y của Liễu Nguyên Đường có lịch sử gần 200 năm. Công ty Cổ phần Pranah đã đưa cao Ngưu Tất vào thành phần có trong dòng sản phẩm ENDOST Xuong Khop , giúp lưu thông khí huyết, mạnh gân cốt, hỗ trợ làm giảm các triệu chứng sưng, nóng đỏ các khớp, đau nhức trong xương, tê bì chân tay do máu lưu thông kém, đau lưng mỏi gối do thận yếu. Hỗ trợ giảm đau, lưu thông máu sau chấn thương, gãy xương khớp, bong gân, đứt gân.